Liften zijn er al eeuwen, maar aandacht voor veiligheid en preventief onderhoud is een relatief jonge tak van sport. Zo werd het touw waaraan een net met een monnik werd opgehesen in het Griekse Meteora, pas vervangen als de gebruiker naar beneden was gestort. In moderne liften hoeft niemand daarvoor bang te zijn. Vanaf nu is weer een stap gezet in het voorkomen van storingen. KONE rolt Internet of Things (IoT) uit om via een predictief onderhoud de beschikbaarheid van verticaal transport verder te verbeteren. TIM spreekt met Directeur Service Robert van Westing en technisch expert Ronald van Spijkeren.
IOT ALS BASIS VOOR CONDITION BASED MAINTENANCE
“KONE is al een eeuw actief. De naam betekent in het Fins machine en dat was ook het product. Al snel kwamen liften in beeld als specialisatie. Tegenwoordig is de multinational in meer dan zestig landen actief in het ontwikkelen, leveren en onderhouden van liften, roltrappen en automatische deuren. Het bedrijf heeft bijna 52.000 medewerkers die aan innovatieve en milieuvriendelijke vervoersoplossingen werken. Van Westing: “Wij worden gezien als marktleider, vooral als het om innovatie gaat. KONE zoekt voortdurend verbeteringen en nieuwe ontwikkelingen in de markt.
Dat wordt ook in de liftenbranche erkend. Wij zijn niet de grootste fabrikant in deze sector, maar wel het meest vernieuwend. Met de invoering van IoT werken wij aan een betere beschikbaarheid van de lift en daarmee aan een betere klantervaring. Voor onze serviceorganisatie is het voorts ook nog een belangrijke bijdrage aan een betere planning van het werk. IoT is een ontwikkeling in de techniek en wij zijn er al jaren mee bezig. Het is een goede oplossing voor een onderhoudsmodel dat al langer bestaat: Condition Based Maintenance.
Het gaat om preventief onderhoud, en dat wordt tot nu toe met een statisch model gedaan. Bij een lift is er een relatie tussen gebruik en noodzakelijk onderhoud. Traditioneel wordt dat gedaan aan de hand van schema’s, maar IoT maakt het signaleren van een noodzakelijk onderhoud 24/7 realtime mogelijk.”
BANDBREEDTE EN KWALITEIT BEPALEND
IoT is toch niet zo heel erg nieuw, dus zou je verwachten dat het er al lang zou zijn in de liftindustrie. Van Spijkeren: “Inderdaad is het er op zich al langer, maar wat speelt, is de noodzakelijke bandbreedte voor dataverkeer. In iedere lift is het wettelijk verplicht om een telefonische alarmlijn te hebben. Een gesprek legt echter maar fractioneel beslag op een bandbreedte en de kwaliteit van de verbinding is geen prioriteit. Ga je per seconden echter vele duizenden meetresultaten versturen, dan moet de bandbreedte daarvoor beschikbaar zijn en moet je ook ten minste gebruikmaken van 3G en liever nog van 4G. Dit soort verbindingen is nu massaal beschikbaar.
Alle meetgegevens uit de liftsensoren komen samen in een kastje boven op de cabine en van daaruit worden de data in de cloud gezet. Daar worden die data door analysesoftware gehaald en op basis daarvan worden problemen aangepakt door een servicemelding.”
Van Westing vult aan: “Wil je een sluitend systeem maken, dan is het belangrijk dat je ook met topbedrijven uit de markt werkt. Wij kunnen zelf geen IoT-modules maken. Dat is ook niet onze kerntaak, net zoals verbindingen daar niet toe behoren. IoT ontwikkelen en implementeren is een complexe zaak. Daarom werken wij bijvoorbeeld samen met IBM dat dergelijke kennis wel heeft. Je moet zelf het wiel niet uitvinden,
maar gebruikmaken van professionele marktpartijen.”
CONTINU MONITORING KAN NIET MET STATISCHE MAINTENANCEMODELLEN
De statische maintenancemodellen zijn niet toegerust op een voortdurende monitoring. Van Westing: “Je kunt de IoT-sensoren en de module in feite beschouwen als de oren en ogen van de monteur. Het grote verschil is dat die monteur niet fysiek aanwezig is om te meten. Bovendien vindt de meting plaats de klok rond. Alles wat in de lift gebeurt, wordt gesignaleerd. Denk aan trillingen die het ritcomfort van de lift negatief beïnvloeden. Die worden veroorzaakt door afwijkingen op de XYZ-as en zijn een indicatie dat er iets niet helemaal goed gaat.
Ook een hoger geluidsniveau dan gebruikelijk wordt gemeten, net als het aantal starts/stops, de weerstand en de veiligheid. Normaal moet zo’n errorlog door een monteur ter plaatse worden uitgelezen en die bepaalt dan welk onderhoud nodig is. In bepaalde gevallen heeft hij dan een noodzakelijk onderdeel niet tot zijn beschikking, waardoor hij een tweede bezoek moet afleggen om de herstelling te kunnen uitvoeren. Door middel van IoT wordt niet alleen de fout gesignaleerd zodra die zich voordoet, maar wordt ook meteen het nodige logistieke proces in gang gezet om de oorzaak aan te pakken.
Het onderdeel dat de storing veroorzaakt, wordt onmiddellijk besteld bij ons Europese centrale magazijn, vervolgens vervoerd naar Nederland en ’s nachts in de auto van de monteur geleverd. Die heeft op die manier dus het benodigde onderdeel binnen 24 uur in bezit en krijgt bovendien automatisch een digitale werkbon via de telefoon, waardoor hij meteen weet welke opdracht hem voorligt, en op welke locatie. JiT-levering in optima forma, dus. Om dit mogelijk te maken, is er wel een vergaande integratie nodig van alle gebruikte systemen binnen ons concern en de toeleveranciers.”
VOORKOMEN VAN NIET-GEPLANDE WERKZAAMHEDEN
Periodiek moeten liften gekeurd worden, welke rol speelt IoT daarin? Van Spijkeren: “Er zijn punten waarop een lift gekeurd wordt om de veilige werking te waarborgen. Wij zorgen ervoor dat de lift op die punten aan de eisen voldoet. Dat deden wij altijd al, maar anders dan vroeger is dat wij nu ook onderdelen kunnen verwisselen, op basis van metingen en algoritmes. Omdat wij 24/7 meten, hebben wij nu ook een beter actueel beeld van de conditie van een lift.
Bovendien voorkomen wij er storingen mee, leveren dus een grotere beschikbaarheid en voorkomen niet-geplande, dus kostbare werkzaamheden.” Voorkom je met IoT alle storingen? Volgens Van Westing niet. “Het aantal storingen daalt zeker, maar een lift blijft gewoon een stukje techniek en dat kan dus stukgaan. Omdat wij van een statisch naar een dynamisch onderhoudsplan kunnen overstappen, vermindert de kans op een storing wel aanzienlijk. Wij zien dus een probleem aankomen voordat het tot een uitval van de lift leidt. Helaas kunnen wij een andere storingsoorzaak, vandalisme, ook met de beste automatisering niet voorkomen.”
PRODUCTEN NOG BETER MAKEN
Van Spijkeren snijdt nog een belangrijk punt aan. “Wij zijn een wereldwijd concern en het is de bedoeling om alle data afkomstig van liften met IoT waar ook ter wereld te analyseren. Zo ontstaat er een beter beeld van het te verwachten onderhoud per type lift. Dat helpt ons storingen voorspellen, maar ook werken aan productverbeteringen.” KONE zet de vaart erin. Het bedrijf wil komend jaren wereldwijd 1 miljoen liften met IoT-toepassingen uitrusten. Het nieuwe serviceconcept 24/7 connected services is nu beschikbaar op de Nederlandse markt, die in totaal circa 95.000 liften telt. In de toekomst worden ook roltrappen en automatische deuren verbonden met de cloud om zo het gehele onderhoud verder te optimaliseren.”